همه چیز درباره ماوس و انواع آن
موشواره ، موشی یا ماوس (به انگلیسی : Mouse) یک دستگاه ورودی شبیه به موش است که جزو تجهیزات ورودی رایانه به حساب می‌آید . موشواره، همانند صفحه‌کلید، یک واسط کاربر سخت افزاری محسوب می‌شود . این وسیله معمولاً دو دکمه دارد و با کابل به رایانه وصل می‌شود که با پیشرفت تکنولوژی ماوس هایی با قابلیت بی سیم و بلوتوثی تولید شده است . در نرم‌افزارهای کنونی موشواره بخش عمده‌ای از وظایف صفحه کلید را عهده‌دار است .
اختراع ماوس
موشواره در نوامبر ۱۹۶۳ توسط داگلاس انگلبارت اختراع شد . دستگاهی که این مخترع آمریکایی ساخته بود ، جعبه کوچک چوبی بود که به کمک آن می‌توان از بیرون رایانه به محتوای درون آن به راحتی دسترسی یافت .
ماوس دارای حسگرهاییست که قادر به تشخیص حرکت و کلیک بوده و پس از تشخیص لازم ، اطلاعات مورد نیاز را به رایانه ارسال می کند . در سیستم های اولیه ماوسی وجود نداشت . با پیشرفت زبانهای برنامه نویسی و ظهور سیستم عامل های گرافیکی همچون مکینتاش و ویندوز دیگر صفحه کلید نمی توانست به تنهایی کارکرد خوب و سریعی داشته باشد .
بنابراین ذهن خلاق مهندسین طراح سیستم عامل مکینتاش به سمت ابداع ابزاری برای پیمایش سریع و اجرای برنامه ها هدایت گردید . تا اینکه ماوس های اولیه به همراه رایانه های مکینتاش ارائه گردید و این یک موفقیت بزرگ بود .
وظایف ماوس
مهم ترین عملی که ماوس انجام می دهد تشخیص جهت و سرعت حرکت آن توسط حسگرهای جاسازی شده در داخل ماوس قرار دارند و تبدیل آن به سیگنال های قابل فهم توسط رایانه است .
در زیر صفحه ماوس های اولیه غلطکی وجود داشت که با جابجا کردن ماوس توسط کاربر ، غلطک به چرخش در می آمد و پردازنده داخل ماوس به کمک سنسورهای حرکتی جهت ، سرعت و میزان حرکت را تشخیص داده و این اطلاعات را بصورت کدهای باینری به رایانه ارسال می کرد .
مشکل عمده این ماوس ها عملکرد ضعیف و بی دقت آنها بود . نسل دوم ماوس ها ماوس های نوری بود که در سال ١٩٩٩ به بازار عرضه شدند .
ماس یا موشواره
در داخل این ماوس ها دوربین کوچکی وجود دارد که با عکس برداری پی درپی ( ١۵٠٠ تصویر در ثانیه) موقعیت لحظه ای ماوس را ثبت کرده و با این فن آوری قادر به تشخیص سرعت و جهت حرکت خود می باشند . این ماوس ها در محل های صاف و مسطح قابل استفاده هستند .
انواع ماوس یا موشواره
موشواره‌ها در انواع مختلفی وجود دارند . تفاوت‌ها در انواع این سخت‌افزار در حوزه های مختلفی از نظر نحوه عملکرد فیزیکی ، نحوه ارتباط با رایانه و همچنین چگونگی اتصال به آن هستند . موشواره ها از نظر نحوه عملکرد در انواع غلتکی ، نوری (اپتیکال) ، ژیروسکوپی و سه بعدی وجود دارند . نحوه ارتباط موشواره با رایانه ، متشکل از پروتکل‌های مشابه مورد استفاده توسط شرکت اپل است . موشواره‌ها می‌توانند توسط درگاه متوالی، درگاه پی‌اس/۲ و درگاه یو اس بی به رایانه متصل شوند .
موشواره غلتکی
موشواره غلتکی (یا نوری-مکانیکی) از یک گوی پلاستیکی تشکیل شده است که با چرخش در فضای زیرین در جهات مختلف موشواره ، دو چرخ دنده مجاور خود را در داخل موشواره به حرکت درمی‌آورد . حرکت این چرخ دنده‌ها توسط دو دیود که یکی برای حرکت افقی و یکی برای حرکت عمودی تشخیص داده می‌شود و به کنترل‌گر منتقل می‌شود .
موشواره نوری
موشواره نوری به جای حرکت دادن برخی از قطعات خود همچون موشواره های مکانیکی ، یک دیود ساطع نور و دیودهای نوری را برای تشخیص جنبش نسبت به سطح زیرین به کار می‌گیرد .
اما به دلیل نیاز به افزایش دقت حرکت ماوس برروی صفحه نمایش به ویژه در نرم افزارهای گرافیکی و طراحی ، ماوس های لیزری که دارای حسگرهای لیزری هستند به بازار معرفی شدند . در این فن آوری با بکارگیری اشعه لیزر بجای نور دقت حرکت ماوس تا چند برابر افزایش یافته است .
DPI ماوس چیست ؟ آیا دی پی ای ماوس مهم است ؟
DPI به معنای نقطه بر اینچ (Dot Per Inches) است . برای واضح‌تر شدن این مفهوم ، بیایید با این مثال ساده شروع کنیم ؛ اگر دی پی ای موس ۱۶۰۰ باشد و شما ماوس خود را یک اینچ (۲٫۵۴ سانتی‌متر) حرکت دهید ، نشانگر ۱۶۰۰ پیکسل حرکت خواهد کرد . هرچه DPI ماوس بالاتر باشد ، حساس‌تر است ؛ به این معنا که کوچکترین حرکت موجب می‌شود تا نشانگر ماوس به میزان زیادی در صفحه نمایش حرکت کند .
دی پی آی واحدی برای اندازه‌گیری میزان حساسیت حرکت نشانگر ماوس در صفحه نمایش است . هرچه DPI ماوس بالاتر باشد ، حرکت نشانگر بر روی صفحه نمایش در مسافت بیشتری خواهد بود . هرچه DPI موس پایینتر باشد ، در واقع دقت ماوس بالاتر بوده و میزان حرکت نشانگر بر روی صفحه نمایش، در مسافت کمتری است . دی پی آی بالاتر ، همیشه بهتر نیست . در بسیاری مواقع ما نمی‌خواهیم با یک حرکت کوچک ماوس ، نشانگر مقدار بسیار زیادی در صفحه نمایش حرکت کند .
از طرف دیگر، اگر ماوس از دی پی آی بالایی برخوردار باشد ، نشانگر این است که شما قادر به پاسخگویی به هر حرکت کوچکی در صفحه نمایش خواهید بود و در نتیجه ، می‌توانید با دقت بیشتری به محتوای صفحه نمایش اشاره کنید . به عنوان مثال ، اگر شما در حال انجام بازی شوتر اول شخص هستید ، اگر یک اسلحه بزرگ داشته باشید و هدف شما کوچک باشد ، دی پی آی بالای موشواره در این حرکت می‌تواند بسیار به شما کمک کند .
عقیده کارشناسان حوزه DPI
به عقیده برخی از کارشناسان این حوزه ، دی پی آی ماوس نمی‌تواند یک عامل تعیین‌کننده در میزان دقت یک ماوس باشد و تنها به افزایش قیمت آن محصول منجر می‌شود . بسیاری از کاربران در واقع نیازی به DPI ماوس بالاتر ندارند و این امر ، موجب بازاریابی سازندگان هوشمند برای فروش بیشتر ماوس های خود شده است .
کاربرد ماوس در رابط‌های کاربری
برنامه‌نویسان سعی می‌کنند برنامه‌های امروزی را طوری طراحی کنند که بیشتر قابلیت اجرا با موشواره را داشته باشند . چرا که هم کار با آن ساده است و هم فراگیری و سرعت عمل آن مناسب است .
ماوس یا موشواره به کمک کابلی به رایانه متصل می‌شود و مکان‌نما را در صفحه نمایشگر حرکت داده و هدایت می‌کند . موشواره در هر کجا باشد با توجه به نیاز ، با ضربه (کلیک کردن دکمه سمت راست یا چپ) عمل کرده و کار را پیش می‌برد . کلید سمت راست معمولاً جهت یک سری از برنامه‌های سیستمی (کپی ، برش ، حذف ، انتخاب ، ذخیره ، تغییرات و…) به کار می‌رود . کلید سمت چپ که مهم‌ترین اعمال را انجام می‌دهد چهار عمل زیر را به عهده دارد :
با یک بار فشار دادن کلید سمت چپ می‌توانیم آن را جهت اعمال کارهای دیگر (مورد نظر) انتخاب کنیم که رنگ آن آبی یا سیاه می‌شود .
دو بار فشار دادن سریع کلید سمت چپ جهت اجرا یا بازکردن برنامه‌ها به کار می‌رود .
معمولاً می‌توانید با کلیک کردن و نگه داشتن کلید در پایین ، (بدون رها کردن کلید) پنجره‌ها را بزرگ و کوچک یا جابه‌جا کنید .
می‌توانید پرونده‌ای یا متنی را کلیک کرده و با نگه داشتن کلید آن را در جای دیگری (جهت رونوشت برداری یا حذف) بیندازید .
این چهار عمل در برنامه‌های خاص کار خاص خود را انجام می‌دهند که تقریباً شبیه اعمال بالا است .
امکان تعویض برای فرد چپ دست
لازم است ذکر شود که اگر فرد چپ دست باشد و بخواهد با انگشت سبابه عملکرد کلید سمت چپ موشی را اجرا کند . می‌تواند در تنظیمات رایانه در قسمت تغییرات کلیدهای ماوس نحوه عملکرد کلید سمت راست و چپ را با هم عوض کند .
لوازم جانبی ماوس ( موشواره )
زیر ماوسی
موشواره های ابتدایی نیازی به زیرماوسی نداشتند . آن ها دارای دو چرخ در زیر خود بودند که تقریباً روی هر چیزی گردش می‌کردند . اما موشواره های پس از آن ، که در ابتدا دارای یک گوی فلزی در زیر خود بودند ، برای عملکرد بهتر نیاز به یک زیرماوسی داشتند .
زیرماوسی بیشتر با ماوس های مکانیکی به کار برده می‌شود . علت آن این است که گوی زیر آنها برای عملکرد بهتر نیاز به اصطکاک مناسب دارد ولی این اصطکاک معمولاً توسط سطح اکثر میزهایی که موشواره روی آنها کار می‌کند فراهم نمی‌شود .
با وجود اینکه اکثر موشواره‌های نوری و لیزری نیازی به زیرماوسی ندارند ، برخی از کاربران برای راحتی بیشتر یا لرزش کمتر اشاره‌گر ، از زیرماوسی استفاده می‌کنند . برخی موشواره‌های لیزری و نوری معمولاً با سطوح شفاف یا بازتابنده مشکل دارند . از کاربردهای دیگر زیرماوسی می‌توان به مواردی اشاره کرد که بیم آن برود که سطح میز دچار خراش و آسیب شود یا زمانی که نقوش روی سطح میز موجب حرکت غیردقیق موشواره گردند .
ممکن است زیر موشی‌ها دارای قابلیت‌های دیگری نیز باشند. همچون فناوری جدید شرکت لاجیتک Logitech که قابلیت شارژ موشواره را دارد . زمانی که موشواره بر روی این زیر ماوسی قرار می‌گیرد به طور پیوسته از طریق بیسیم شارژ می‌شود .
زیر موسی یا mousepad
پاموشی (پد ماوس)
پاموشی (به انگلیسی : Foot covers یا foot-pads) ، وسیله‌ای پلاستیکی با اصطکاک کم است که موشواره روی آن می‌لغزد . برخی محصولات باکیفیت‌تر ، از تفلون برای کاهش بیشتر اصطکاک استفاده می‌نمایند .
